d13
 
Bunkernummer
D13
Oud Bunkernummer
FM19
Lokatie
Munte
Toegankelijkheid

Volledig vrij. Sinds 2013 afgesloten door Natuurpunt voor de vleermuizen. Volledig op privéterrein.

Aantal kamers

1 kamer en sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Oosten-Noordoosten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • Volledig ommuurd met baksteen.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Het schietgat was afgesloten met 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op dit plaatijzer waren houten ramen gekleefd om het geheel nog specifieker het uitzicht van een echt raam te geven.
  • Het bunkertje had nog twee extra valse ramen op de linker zijkant en nog één op de achterkant. Deze waren vrij identiek uitgewerkt als het schietgat met dat verschil dat de valse ramen waren uitgewerkt op gefixeerde gegalvaniseerde platen van 1.00m x 1.40m (BxH).
  • In praktijk heeft hij zelfs nog een klein vals raampje op de voorzijde van zijn oreillon.
  • Het eigenlijke toegangssas tot de bunker zat verborgen achter een heden verdwenen extra portaal.
  • De dakstructuur was uitgewerkt in hout als een zadeldak met als dakbedekking rode Boomse pannen.
  • Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men nog met stijgijzers (geen trap zoals in het bestek beschreven) 75 cm te dalen tot het niveau van de bunker.
  • In het toegangssas zat een sterfputje.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • Dit traliehek was nog eens bijkomend aan het zicht onttrokken door een houten deur van 0.90m x 1.80m (BxH).
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Op de rechterkant stond een nog originele haag van voor de bouw van de bunker.
  • Aan de achterzijde werd haag bijgeplant.
  • Nabij de linker achterhoek van het onteigende domeintje zat een poortje van 1.00m x 1.20 (BxH) in Noors Rood dennenhout dat toegang gaf tot het domein met de bunker.
  • Het globale uitzicht was dit van een broodoventje bij het kloostergebouw te Munte.
  • Structuur.
  • Hij bevat één kamertje voor een mitrailleur en een sas.
  • Opmerkingen.
  • Het is een steunliniebunker tussen Muntekouter en Betsberg tussen D12 (545 m) en C12 (800 m).
  • Hij is solitair opgesteld.
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast was hij eveneens voorzien om een Hotchkiss- of Coltmitrailleur te kunnen opstellen.
  • Het originele terrein waar de bunker werd op gebouwd was perceel Munte, enige Sectie, perceel 764 met een grootte van 1 are 7 ca. Dit perceeltje vormde de noordwestelijke hoek van een stukje landbouwgrond. Ondanks dat de camouflage spreekt over een ovengebouwtje bij het klooster, behoorde dit terrein dus niet tot het klooster zelf en hierdoor was het origineel ook niet toegankelijk via die weg (in elk geval niet officieel).
  • Gezien het hoofdperceel 764 toegankelijk was via de Asselkouter, liepen de erfdienstbaarheden ook langs daar.
  • Deze akte omvatte een permanente erfdienstbaarheid om de bunker toegankelijk en bereikbaar te houden voor militaire doeleinden. Dit diende te gebeuren over een strook van 2 meter breed. Deze strook vertrok vanaf de Asselkouter op de rand van het perceel 764 met de percelen 763 en 758 over een lengte van 71.40 meter lang.
  • Om de bunker te kunnen bouwen diende deze ook bereikbaar gemaakt te worden via een bredere strook van 5 meter. Dit gebeurde door de strook op het perceel 764 te verruimen over hetzelfde traject.
  • Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden geldig.
  • Gezien voor de combinatie van onteigening en erfdienstbaarheden enkel gebruik werd gemaakt van perceel 764, is er in dit geval ook maar één akte opgesteld. Deze akte werd getekend op 29 maart 1935 voor de prijs van 1100 Bef. De akte bevatte geen bijkomende clausule voor eventuele jaarlijkse intresten zoals bij sommige bunkers in de buurt hier wel het geval was.
  • De terreinen waren eigendom van landbouwer Alexius Van Quaethem, roepnaam Oscar, woonachtig te Munte.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
  • Na de onteigening kreeg het origineel onteigende perceel geen aparte index toegemeten.
  • De toen toegepaste permanente erfdienstbaarheid bestaat heden nog altijd kadastraal, lopende vanaf de Asselkouter tot de bunker. In praktijk wordt deze door de landbouwer van het originele perceel 764, heden 764a geworden wel meestal mee beplant en gebruikt.
  • Het perceeltje met de bunker op, is heden afgescheiden als perceeltje 764b en blijkbaar toegevoegd bij een nieuw gebouwde woning achter het vroegere klooster.
  • Heden is de bunker met toelating van de eigenaars ook enkel op die manier te bereiken gezien hij heden achteraan in hun tuin ligt.
  • Wel laat het feit dat kadastraal de tijdelijke erfdienstbaarheid nog altijd bestaat, wel vermoeden dat de bunker nog altijd officieel staatseigendom zal zijn.
  • De bunker was tot voor de bouw van de nieuwbouwwoning altijd volledig vrij maar enorm sterk overgroeid met klimop zodat hij in de zomerperiode bijna niet meer te zien was, laat staan toegankelijk. Sinds de bouw van de bijstaande woning is hij al een heel stuk meer vrijgemaakt en opnieuw beter zichtbaar. Hopenlijk weten de eigenaars van de nieuwbouwwoning het bunkertje dat allicht niet officieel is opgenomen bij hun terrein, wat in ere te herstellen door hem op een erfgoedwaardige manier aan hun perceel te koppelen. Dit is in een eerste fase alvast mooi gedaan als je vergelijkt hoe hij er vroeger bijstond.
  • Het bunkertje heeft nog beperkt resten van zijn originele camouflageverf op de voorzijde boven het schietgat. Deze is allicht goed bewaard gebleven door net zo lang onder klimop verstoken te hebben gezeten.
  • Merkwaardig genoeg, ondanks zijn ligging op het bruggenhoofd, draagt de bunker op het valse raam boven het schietgat enkele sporen van projectielinslagen. Of dit origineel is van de strijd in mei 1940 is totaal onduidelijk.
  • De bunker is sinds 2013 door natuurpunt ingericht als vleermuizenverblijf. Gelieve respect op te brengen voor dit project en het bunkertje niet te proberen betreden. Voor meer info over het bunkertje mag u altijd contact opnemen met info@bunkergordel.be
  • Meer info over het vleermuizenproject aan Bruggenhoofd Gent.
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 41.820,17 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 42.070,17 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • De bunker ligt aan de achterkant van het kloostergebouw te Munte. Normaal is hij zowel zichtbaar vanaf Asselkouter (kale linker zijmuur) alsook vanaf de trage wegel die tussen kerk en klooster parallel met Asselkouter loopt.
  • Het is eigenlijk het best te bereiken door via Asselkouter. Als men rechts van de weg de bunker AV4 ziet liggen, moet men links het koutertje door te steken in de richting van het klooster. Het bunkertje ligt op de rand van kouter en een ondertussen bebouwd privéterrein.
  • Heden is hij enkel nog bereikbaar via dit privédomein.
  • De bunker is heden enkel nog vlot bereikbaar via privéterrein en kan in feite alleen bezichtigd worden mits toestemming van deze eigenaar. Respecteer de privacy aub.
Bijhorende foto's

Onteigeningsschets horende bij dit bunkertje. Het kruispuntje linksonder de bunker is dit van Ruspoel met Asselkouter.

Je ziet er duidelijk de erfdienstbaarheid lopende van de Asselkouter naar het bunkertje toe. Ze kwam dus niet via het klooster zoals je eerder zou vermoed hebben.

Terreinschets zoals te vinden bij de bouwplannen. Achter de bunker de muur van het klooster. Langs de rechter zijkant zie je een originele haag tussen een aantal boompjes. Zowel de haag als de boompjes dienden als camouflage van het structuurtje bewaard te blijven. De linker zijkant en voorkant werden afgescheiden van de rest van het omliggende terrein met een draad. Achteraan tegen de muur stond het poortje dat toegang gaf tot het bunkerterrein. In die tijd kon men ook nog achter de bunker doorlopen naar de eigenlijke ingang. Heden is dit gedeelte volledig dichtgegroeid en ontoegankelijk.
Het originele plannetje van deze bunker. Origineel zou de bunker twee valse ramen moeten hebben gehad op de linker zijkant (huidige kale muur naar de Asselkouter toe). Van deze ramen zie je heden totaal geen sporen meer. Wel heeft hij op het oreillon zeker nog een klein vals raampje gehad die hier niet is getekend.
d13
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan.

Doorsnede CD bij bovenstaand grondplan. Zoals wel eens vaker bij deze plannetjes zeer merkwaardig getekend. De tekening toont een dwarsdoorsnede ter hoogte van het toegangssas, kijkende naar de achtermuur.

De doorsnede loopt ook dwars door de bijkomende camouflagedeur (houten deur) die diende om het toegangshekje (beneden toegangssas) te verstoppen.

Actueel kadasterplan anno 2014. Het bunkerterrein is er nog altijd op getekend als perceeltje 764b. Merkwaardig genoeg bestaat de erfdienstbaarheid er naar toe ook nog altijd officieel, wat laat vermoeden dat het perceeltje samen met de bunker nog altijd staatseigendom zal zijn.

Het originele perceel 764 werd perceel 764a.

Heden heeft men merkwaardig genoeg de scheiding van de terreinen net voorbij het bunkertje gelegd en afgespannen zodat de bunker bij de nieuwbouwwoning is komen te horen.

Voorlopig zijn de bovenste twee foto's de oudste in mijn bezit van dit structuurtje. Ze geven beiden enkel een blik op de kale linker zijkant van de bunker en dateren van rond 1995. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Nogmaals de zelfde kant van het bunkertje uit dezelfde periode. Wel valt op dat het bunkertje in die tijd nog vrij was aan zijn achterkant. Heden is dit totaal dichtgegroeid. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Het bunkertje met op de achtergrond het klooster en de kerk. De foto dateert uit het jaar 2000. (Foto: Collectie De Muntenaar)

Toen ik het bunkertje in 2006 ooit voor de eerste keer terugvond, zat het totaal verstopt onder een wildernis van klimop. Zijn grootste herkenningspunt met vroeger, is de nog altijd aanwezige kale betonnen wand, richting Asselkouter. Het is een zeer interessant bunkertje als je in de volgende foto's ziet hoe het structuurtje geleidelijk aan vrij fraai is geïntegreerd in de tuin van een nieuwbouwwoning.

Zeker voor opvolging en navolging bij andere bunkertjes als voorbeeld dienende.

De doorgang achter de bunker was ondertussen totaal overwoekerd en ontoegankelijk geworden. Origineel diende het bunkertje wel op deze manier bereikt te worden gezien het bunkertje niet hoorde bij het domein van klooster, waar het wel tegenaan stond.
De voorkant zelf is totaal niet meer te zien. De uitstekende bobbel op de linker kant, is het iets vooruitstekende oreillon.
De toegang zat toen nog compleet verborgen tussen de begroeiing, afgesloten met een golfplaat.

Aan de binnenzijde is het bunkertje in de jaren niet veranderd en nog vrij intact te noemen.

Qua niveau ligt de binnenzijde ongeveer een halve meter lager dan het maaiveld buiten.

Omdat de klimop ook de intacte binnenkant is beginnen overwoekeren, krijg je wel een zeer merkwaardig beeld aan de binnenzijde.
bunker D13 te Munte
De pootjes voor de reserve opstelling van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur zijn nog volledig intact aanwezig, inclusief de originele eikenhouten blokjes voor de pootjes.
Tussen de klimop ook nog dit richtteken voor de opstelling van de mitrailleur op de rechter zijmuur.
Achterwand met bovenaan rechts het granaatwerpgat dat uitkomt, net voor de toegang van de bunker.
Zicht op het sas vanuit de mitrailleurkamer.
In 2010 kreeg men geleidelijk aan al iets meer van het bunkertje te zien. Heel wat van de overtollige klimop was in die periode reeds verdwenen (of verdord).
Aan de voorkant kreeg men een iets klassieker beeld van een eenkamers-mitrailleurbunkertje te zien.

Rond dezelfde periode was op het terrein achter het klooster een bijgebouwtje van het klooster gesloopt. Tussen het aanwezige puin ook dit originele grenspaaltje, horende bij de bunker.

Het is gerecupereerd en in de voorhoek tussen oreillon en schietgat geplaatst, waar het heden bij mijn weten nog altijd staat.

Externe foto van hetzelfde bunkertje anno 2010. Er blijken aan de voorkant nog meer baksteenresten van de camouflage te zitten. (Foto: Collectie M. Demoor)

Rond 2013 werd het perceel achter het vroegere klooster bebouwd met een nieuwbouwwoning. Ondanks dat het bunkertje allicht geen eigendom is van deze bewoners, wisten ze het bunkertje wel vrij fraai mee te integereren in hun tuin die er bij aansloot zonder er van afgescheiden te zijn.

In dezelfde periode werd het bunkertje ook in gebruik genomen door Natuurpunt als vleermuizenverblijf. De toegang is voor de rust van de diertjes sinds die periode ook afgesloten.

Vanaf de trage wegel die vanaf hier vertrekt, parallel met de Asselkouter, kun je trouwens ook af en toe een glimp van het bunkertje in de tuin opvangen.

Wijze waarop het bunkertje in de tuin zichtbaar komt. Jammer dat men juist voor het bunkertje een hoop heeft aangelegd van gemaaid gras. Voor de rest kun je dit zeker een geslaagde integratie noemen in de tuin.

De boom centraal in beeld voor de bunker is allicht nog altijd één van de twee bij de bouw van de bunker, te bewaren boompjes.

Voorzijde anno 2014. Door het oreillon vrij te zetten, komen ook de restanten vrij van een op het grondplan niet vermeld klein vals raampje.

Ook draagt het valse raam boven het schietgat, allicht net omwille van lange tijd onder de klimop verborgen te hebben gezeten, nog vrij veel sporen van nepschilderingen van een vals raam.

Detail van ditzelfde valse raam. Je ziet duidelijk de resten van groene geschilderde houten raamranden. Ik heb zelfs de indruk nog heel bleekjes ofwel opnieuw een houten horizontale houtrand te zien of zijn dit mogelijks restanten van geschilderde gordijntjes?

Ook heel merkwaardig lijken er bovenaan de bepleistering blijkbaar inslagen te zitten. Ofwel zijn dit kogelinslagen of schade aangericht bij het ontmantelen van het bunkertje (verwijderen linteel boven het raam met bijhorende bakstenen na de oorlog).

Vanaf 2013 is het bunkertje zoals eerder gemeld met een deurtje afgesloten om de vleermuizen hun winterrust te gunnen. Respecteer deze inrichting aub en en probeer deze deurtjes niet te forceren. Foto's van de binnenzijde zijn indien gewenst via mij gemakkelijk te verkrijgen.
Boven het deurtje opnieuw een ingekerfd nummer 133. De bedoeling van deze nummers is ook mij nog altijd niet volledig duidelijk al heb ik een zwaar vermoeden dat ze iets te zien hebben met het kadaster in een latere poging deze bunkertjes alsnog opnieuw verkocht te krijgen.
 
Vorige (D12)
Vorige (D12)
Volgende (D14)
Volgende (D14)